PUIK VERHAAL
Ós Aje Kasteleins Café Paquay
Nog niet eens zo heel erg lang geleden lagen er verspreid over de gemeente Beesel tientallen cafés. Daar zijn er inmiddels niet zo veel meer van over. Maar de herkomst, geschiedenis en bijzondere verhalen van de deze kroegen blijven gelukkig nog wel even voortbestaan. In de serie genaamd ‘Os Aje Kasteleins’ blikt Puik terug met voormalige kroegeigenaren en kasteleins van roemruchte horecagelegenheden. In deel 15 komen Paul en Harriët Paquay aan het woord, wiens familie vele tientallen jaren Luxor in hun bezit hadden.
Aan de Reuverse Rijksweg lag een kleine honderd jaar geleden al Café-Zaal Paquay. “Spreek maar gewoon uit op zijn Limburgs: “Pekee”, stelt Paul. “Wanneer de zaak precies in familiehanden komt weet ik niet maar al in 1932 vertoont mijn opa Joep (Juupke) Paquay er voor het eerst een film. Die kon bekeken worden in een danszaal die omgebouwd werd tot filmzaal.” In die tijd kon je, afhankelijk van waar je zat, nog voor 50, 40 of 30 cent naar de film. Daarnaast completeert een ouderwets bruin café de zaak.
Herstel na zware oorlogsjaren
In de oorlog wordt Café-Zaal Paquay door de bezetters opgeëist voor het onderbrengen van vele buitenlanders die aan de verdedigingslinies moesten werken. Naderhand raakt het pand zwaar beschadigd door granaatvuur én neemt de bezetter alle filmapparatuur mee. Opa Joep zit echter niet bij de pakken neer, schaft nieuwe apparatuur aan en laat al het broodnodige herstel verrichten. In 1960 draagt hij de zaak over aan Jo en Elly, de ouders van Paul. Een paar jaar later nemen Jo, Elly en de zonen Joep en Paul hun intrek in een kleine woning aangrenzend aan het café. Hans en de jongste telg Luc werden hier geboren. “We groeiden op met de zaak en werkten er van jongs af aan mee. Heel normaal in die tijd; we waren ook niet anders gewend.” Ook Harriët, die een relatie met Paul krijgt, begint in de zaak mee te werken.
Dus als er iets te vieren viel, zoals het Prinsenbal, het Boerenbal of het Tennisbal, werd dit vrijwel zonder uitzondering in zaal Paquay gedaan.
Met een bezem uit de multifunctionele zaal geveegd
Naast de filmvoorstellingen wordt de zaal onder andere gebruikt voor repetities van de Harmonie en de Reuverse Toneelvereniging. Ook vinden er dansavonden, concerten en evenementen plaats. Paul: “In die tijd was er nog geen andere, grote zaal in het dorp. Dus als er iets te vieren viel, zoals het Prinsenbal, het Boerenbal of het Tennisbal, werd dit vrijwel zonder uitzondering in zaal Paquay gedaan. Naast de bar in de zaal wordt er tijdens deze drukke evenementen ook gebruik gemaakt van de bar in het café. Deze werd met de zaal verbonden middels een demontabel luik.” Harriët vult aan: “In die tijd vond de Prinsereceptie nog op zondagmiddag plaats. De zaal zat dan met zes- of zevenhonderd man bomvol; rug tegen rug en buik tegen buik. Maar als het om half 6 afgelopen was, kwamen Elly en de kinderen met de bezem en veegden iedereen in no-time naar buiten. ’s Avonds moest er immers weer een film gedraaid worden. Schoonmaken en alle 212 stoelen weer terugplaatsen en vastzetten. “De ‘bessem van Pekee’ werd hierdoor een begrip oppe Ruiver!”
Film steeds belangrijker
Jo is een filmliefhebber pur sang en zit als zesjarig jongetje al in de filmcabine. Hij haalt het diploma filmoperateur; in die tijd nog een echt vak. Paul: “Alle films zaten op grote rollen, aktes moesten geplakt worden; pauzes gemaakt. Doordat er gedurende een film vaak wel acht keer gewisseld moest worden, zat een operateur vaak de hele voorstelling in de filmcabine.” Jo maakt ook zelf affiches en regelt de filmindeling, Elly zit veel achter de kassa. Kortom; film begint een steeds belangrijkere rol in te nemen binnen Café-Zaal Paquay, inmiddels al steeds vaker Luxor genoemd.
Van zaal met meerdere doeleinden naar hypermoderne bioscoop
In 1982 neemt Jo een belangrijk besluit; hij bouwt zijn zaal om tot een volwaardige service-bioscoop. Daar zijn er op dat moment nog maar drie van in Nederland. Luxor wordt hierdoor een hypermoderne bioscoop met luxe zitplaatsen, airconditioning én service aan tafel. Ook mag er, tegenwoordig ondenkbaar, gewoon gerookt worden in de zaal. Harriët: “Doordat zes keer per uur verse lucht in de zaal werd geblazen en afgezogen, ondervonden andere bezoekers geen hinder van de rook.” De ingrijpende verbouwing heeft wel tot gevolg dat er geen andere activiteiten meer in de zaal kunnen plaatsvinden. Paul: “Met name het afscheid nemen van de Harmonie, die al meer dan vijftig jaar bij Luxor repeteerde en waar we altijd een zeer prettig contact mee hadden, viel ons zwaar. Maar het werd steeds lastiger om ‘twee heren tegelijkertijd te dienen’, zoals mijn vader het stelde.”
Na voorzichtige start steeds vaker bomvol
De totaal vernieuwde bioscoop heeft aanvankelijk nog een aanlooptijd nodig. “De eerste twee jaar liepen nog niet meteen storm. Maar toen de service-bioscoop ook bekendheid in de regio begon te krijgen, zat de zaal steeds vaker bomvol. Ik weet nog dat mijn vader wel eens zei: dat had ik een paar jaar eerder moeten doen”, blikt Paul terug. Doordat er nu veel meer ruimte is om films te draaien, wordt het aanbod ook flink uitgebreid. Naast de grote Hollywoodfilms is er ruimte voor muziek-, lach-, en seksfilms. “Die laatste categorie deed niet zo heel veel. Behalve in de bouwvak; dan zat het in een keer wel vol”, merkt Paul droogjes op.
Geen derde generatie Paquay, wel overname door andere filmfamilie
In de loop der jaren hebben het harde werken en de korte nachten hun tol geëist wat betreft de gezondheid van het echtpaar Paquay. In 1995 besluiten ze dat het mooi geweest is. De onvermijdelijke vraag wordt gesteld; wil iemand van de kinderen de zaak overnemen? Paul en Harriët denken er nog het langst over na, maar na veel wikken en wegen wordt besloten om het niet te doen. Harriët: “We hadden wel ideeën, onder andere om er ook een restaurant bij te betrekken, maar wisten tegelijkertijd wat je er allemaal voor moest doen en laten. En omdat we op dat moment allebei al een goede baan hadden, hebben we er met pijn in het hart toch vanaf gezien.”
Ook na pensionering nog aan het werk
Gelukkig vindt Jo in Joep Caubo, de zoon van een Venlose bioscoopexploitant die hij goed kent, alsnog een opvolger die de zaak op eenzelfde manier wil voortzetten. Ook bij Joep blijven gezelligheid en service hoog in het vaandel staan. De zaak wordt nog verder uitgebreid naar in totaal vier zalen en een restaurant. Jo blijft ook na zijn pensionering nog regelmatig bij zijn geliefde Luxor werken, altijd met een kritische blik. “Hoe kan hij dat nou doen!!!, werden beslissingen van zijn opvolger wel eens ongevraagd van een oordeel voorzien. Vader was een echte perfectionist. Zelfs een pilsje moest perfect getapt zijn. Na elk fust dat leeg ging, werden daarom ook de leidingen gespoeld en bleef water op de leiding staan tot het volgende vat”, aldus Paul.
Warm gevoel bij Luxor blijft
In 2013 komt Jo te overlijden, twee jaar later Elly. De liefde voor film en fotografie heeft Jo slechts ten dele doorgegeven aan zoon Paul. “Ik heb wel een cursus fotografie gedaan, heb ook nog ergens een professionele camera staan, maar vanwege tijdgebrek heb ik er niet zo veel meegedaan als dat ik zou willen.” Paul en Harriët hebben altijd een warm gevoel bij Luxor en zijn bezigheden gehouden. Harriët: “Als het over Luxor gaat, dan worden bij mij automatisch de oren gespitst. En bij zo’n ‘Vasteloavend wie Toen’, dan is het net alsof ik weer in Zaal Paquay ben en kan ik alle liedjes woord voor woord meezingen.”
